«« زیرخیلی چیزها که علمی شمرده می‌شوند، نه تنها علم نیست، بلکه ضدعلم نیزهست. زیرخیلی چیزها که حقیقت شمرده می‌شوند، نه تنها حقیقتی نیست، بلکه ضدحقیقت هم است. زیرخیلی چیزها که خـرد شمرده می‌شود، نه تنها بی خردی بلکه ضد خرد هم هست.‌ زیرخیلی چیزها که ارزش واخلاق شمرده می‌شوند، نه تنها بی ارزشی وبی اخلاقی هست، بلکه ضد ارزش وضد اخلاق نیز هست. جامه ِعلم‌، بربی علمی وضد علمی می‌پوشانند، وجامه حقیقت، بر بی حقیقتی وضدحقیقت‌ می‌پوشانند،‌ و جامهِ‌ارزش واخلاق ، بربی‌ارزش وضد‌اخلاق می‌پوشانند، و بدین شیوه‌، بی علمی وضد علم خود را‌، علم می‌سازند‌، و بی حقیقتی وضد حقیقتی خود را‌، حقیقت می‌سازند ، وبی ارزشی وضد ارزشی و بی اخلاقی وضد اخلاقی‌، خودرا دربازار اجتماع و تاریخ‌، رواج می‌دهند‌.

گرفتن نیروی جامه بافی ازشیره جان خود

چرا چنین کاری امکان پذیر است وچرا، این شیوه‌، روند زندگی اجتماعی وسیاسی ودینی واقتصادی وحقوقی شده است؟ چون « ازانسانها ، نیرو و توان جامه بافی از شیره جان خودشان را  گرفته‌اند». « هستی ِ» هیچکس ، دیگر« جامه او » نیست‌.

ما هنگامی هستیم که جامه هستی خود را، از گوهرجان خود ببافیم. ما دیگر نمی‌اندیشیم، بلکه ما همیشه «لباسهای فکری» خود را ازاین وآن وام می‌کنیم و می‌پوشیم.
چه شد که انسانها دیگر، جامه هستی خود را ازگوهرجان خود نمی‌بافند و لباسی که دیگران دوخته‌اند از آنها گران می‌خرند ومی‌پوشند وبدان هم افتخارمی‌کنند؟

این لباس‌های‌ متحدالشکل ، که کارخانه‌های‌ عقاید ومکاتب وایدئولوژی‌ها ومذاهب وادیان واحزاب می‌سازند، این اندیشه را رواج داده‌اند که «هرکسی، همان چیزیست که دراجتماع می‌پوشد،و‌مـُد ‌اجتماع‌ یا گروهی ازاجتماعست‌».
بدینسان همه ، ازبافتن جامه هستی ازگوهرجان خود ، دست می‌کشند و ازپوشیدن « لباس ِدوخته وآماده شد‌ه » ، هنر می‌سازند وبا دست کشیدن از«جامه هستی »‌بافی ازشیره جان خود‌، دچار« نیستی و نقص » می‌شوند ، و پوشیدن لباس‌های دوخته و آماده دیگران، این « نیستی ونقص » را می‌پوشاند . با این جامه‌ها‌ست که هستی هیچکسی را نمی‌توان  دید‌. همه درواقع‌، « نیستی » می‌شوند که با « جامه ای که می‌پوشند» ، « هستی اجتماعی و سیاسی ودینی وفلسفی » می‌یابند . همه ، محکم به جامه‌های‌شان می‌چسبند ، چون این جامه‌هاست که نمی‌گذارند « نیستی‌اشان » فاش و رسوا شود. »»

دنباله‌ی نوشتار را در بخش «‌از استاد منوچهرجمالی» بخوانید.

Filed under: فرهنگ ایرانی، فرهنگ سیمرغی ایران، جمهوری ایرانی | Leave a comment »

«به دوستی نادیده»

ببین دوست گرامی:

آنچه که «غرب» را غرب  ِامروزه ساخت که شما این چنین شیفته‌اش هستید، اندیشه‌های متفکران و فلاسفه‌ی اروپا بود بر اساس انگیختگی از فرهنگ یونان در دوره رنسانس تا  سده‌ی هیجدهم میلادی.
غرب انسان‌هایی را داشت که این تحول فرهنگی را از درون فرهنگ یونانی با اندیشیدن از نو و عبارت‌بندی نو  «پدید آوردند» نه مانند ما روشنفکران ایرانی که تنها هنرمان تقلید و به گند کشیدن ایران و ایرانی است! خیلی راحت می‌شود «دیگری» شد ولی «خود» شدن  به این سادگی نیست، بلکه نیاز به دلیری در اندیشیدن و پرسش و جستجو داره جانم. بنظر میاد که شما نیازی به «خود شدن» نمی‌بینید تنها تصور کرده‌اید که تغییر «مرجع تقلید‌دادن» کفایت می‌کند! اما هنوز «خود» نیستید و نمی‌دانید.

فرهنگ هر ملتی در ایده‌ها و آرمان‌هایش هست، گیرم که هنوز موفق به دستیابی و عملی‌کردن آنها هم نشده باشد ( زمانی نزدیک به دو هزاره مابین پدید‌آمدن ایده‌ی ازمیان برداشتن تا پایان دادن به نظام برده‌داری فاصله بوده). بخشی از داستان‌های شاهنامه سرشار از این آرمانها وایده‌ها هستند. کسی که می‌خواهد مستقل بشود، نخست «خود» می‌شود. اگر حوصله به خرج بدی و نگاهی به شاهنامه بکنی در داستان ایرج و یا سیاوش، آرمان «اخلاقی» ایرانی را پیدا خواهی کرد.
در داستان ایرج  اولویت و برتری« مهــــر» را از دید ایرانی خواهی یافت، در داستان سیاوش ( که ایرانی برای نگه داشتن فرهنگش و سپس کین‌توزیش در شکست از اعراب، درلباس شیعه‌گری، در داستان حسین وکربلا پیکر بخود گرفته )  ارزش‌های مردمی و اخلاقی فرهنگی ایران را در ایستادن در برابر قدرت (  چه قدرت از پدرش کیکاوس و چه از قدرت دشمنش، افراسیاب) و تابع نشدن، خواهی یافت. این «اخلاق» هست که تابعیت از قدرت نمی‌کند و گرنه مثل اسلام میشه «مصلحت و حکمت» ِالله یا از الله ! و دیگر «اخلاق» نیست.
در داستان زال و رودابه،  ایده انتخاب همسر و یار و جفت، ولو آنکه این یار از دشمن باشه، ایده‌ی «مهـــر» ایرانی را که فراسوی دین و عقیده و مرام وقوم و طبقه و… در مرحله‌ی نخست، در اولویت بر همه مسائل دیگر قرار می‌گیره، می‌یابی. آخه ما می‌باید این را از غرب یاد بگیریم؟ و یا وارد کنیم؟
حال میتونی بگی این‌ها همه خیاله، ولی بدون، آخه روشنفکر ایرانی نمی‌دونه که داستان «پرومتئوس» یونان هم خیاله – نمی‌دونه که داستان نقطه و خط هم در علم ریاضی خیاله ولی نتیجه‌گیری و کاربردش در ریاضیات و علوم هست که مهمه و اهمیت داره نه اینکه وجود خارجی داشته و یا داره!

اینکه روشنفکر ایرانی ِمقلد و (تقلید‌کردن چه از غرب چه از فلان آخوند یا مارکس و دیگران، فرقی نمی‌کنه) ناتوان هست که از این ایده‌ها و بن‌مایه‌های فرهنگی خودش را درک بکند و از نو بسیج و عبارت‌بندی کند از برای «رستاخیز فرهنگی ایران»، تقصیر ملت ایران و یا فردوسی و فرهنگ ایران نیست!

خوبه آدم، کمی با فرهنگ ِخودش آشنا بشه، آخه با فرهنگ یونان و تجربیات غرب که ما از نظر ذهنی وروانی پیوندی نداریم که ما را تکان بده و بسیج بکنه؛
یادت رفته چطور همین روشنفکر سکولار و چپ و انقلابی دیروز و امروزی ِ یک ریز، لیبرال و حقوق بشری و فمنیست و چه وچه؛ با آن همه مطالعات آثارغربی، پرید زیر عبای آخوند؟ هنوز امروز هم بسیاری‌شون منتظر معجزه دیگری از امامزاده‌ی اسلام با «قرائت نو و بروز شده» نشسته‌اند؟ پس چی میشه ثمره‌ی این خواندن‌ها؟ میدونی چی میشه بهت میگم: باد هوا! چون جذب نمی‌شه درست مثل غذائی نامناسب که می‌خوری و هیچگاه هضم و جذب خون و تن نمی‌شه و ناچارا دفع می‌شود. چون تجربه ایرانی چیز دیگری است، باید از درون تجربه خود ما زائیده بشه، به بیرون تراوش بکنه، ما خود باید از نو « پدیدش» بیآوریم! می‌پرسی چطوری؟ می‌گم با فکر کردن در باره همین‌مفاهیم غربی که عاشق و شیفته‌شون شده‌ای؛ منتها این بار در فرهنگ خودمان بیائیم ببینیم تجربه‌ی ایرانی چی بوده و یا چی می‌تواند باشد. مثلا» بیائیم ببینیم تجربه‌ی ایرانی از مفهوم «داد»، از مفهوم «بی‌داد» چی بوده و هست؟  نه اینکه اینها را یعنی مفاهیم و میوه تفکرات غرب را حفظ کنیم و مثل طوطی تحویل بدیم و یا رونویسی کنیم!  (لطفا» دوباره و چندباره این قسمت را بخوان و فکر کن!) خوبه آدم، کمی با فرهنگ ِ واقعی خودش آشنا بشه که در «ناخود‌آگاهش» زنده ولی خفته هست ( حتی در آخوندش هم هنوز زنده هست، چرا نام خودت را گذاشتی آرش و نه مثلا  «برنارد «) و نه آنچه که تا کنون به نام فرهنگ، ولی در واقع ضد‌فرهنگ به خوردش داده‌اند، آشنا بشه، بعد آروم آروم بیاد و نقد و سنجش بکنه ببینه که چه چیز این فرهنگ شایستگی نگه‌داشتن و بسیج از نو داره و چه چیزی شایسته دور ریختن.  دست آخر، بعد بیاد و  تف و لعنت بکند! همین؛ من دیگه وقتم را هدر نمی‌کنم با  اینگونه افکار بحث کنم. برو با غرب حال کن و ایرانی را تف و لعنت کن.

با مهــر فراوان – رضا ایرانی
arttaa.wordpress.com

پی نوشت:

آقای «آرامش دوستدار» هم که این تفکر را برای چهار دهه تبلیغ می‌کرد، بر اساس نامه‌ و پاسخ آخرش به «هابرماس» بنظر میرسد که تغییر دید ونگرش داده و همین را می‌گوید بزبان خودش. در اینجا بخوانید.

Filed under: فرهنگ ایرانی، فرهنگ سیمرغی ایران، جمهوری ایرانی | Leave a comment »

واژه «پالتیک» که مترجمین در ایران به «سیاست» برگردانیده‌اند، نخست در زبان لاتین و فرهنگ یونانی، یعنی زادگاهش، چیزی به معنای هماهنگی و مدیریت شهر و جامعه بود.
زمانی انسان ِایرانی در فرهنگ سیمرغی‌ا‌ش، اصطلاح «جهان‌آرایی» و «آراستن‌ گیتی» را و نه اصطلاح «پالتیک»  بکار می‌برد. چرا که درآن دوره، بر این باور بود که گیتی همان «خداست» که در دگردیسی، زیباتر گشته و اساسا» «خدا» را تا گیتی نشده بود یعنی دگر‌گشت به گیتی یا جهان نیافته بود، «خدا» نمی‌شناخت ونمی‌دانست. پس خویشکاری خودش را نیز گیتی‌آرایی- جهان‌آرایی می‌دانست چون خود را تخمی روئیده از خدا و برابر با او می‌دانست. «خدا» برای او «خوشه‌ای» بود که انسان یا مردم دانه‌های این خوشه بودند.
بعد‌ها، در اثر فشار قدرت‌ورزان و در تحولات و تغییرات بینشی‌-فلسفی‌اش، بکلی پیوندش را با چنین جهان‌بینی و فرهنگ از دست داد و اصطلاح «سیاست» عربی را که به معنای شکنجه‌گری و ترساندن است، برای «رتق و فتق» و » حل» مسائل اجتماع یعنی سرکوبی انسان ناراضی و معترض، بکار گرفت! «سیاست کردن» اساسا» بمفهوم زدن و شکنجه‌دادن و کار‌برد قهر و زور بود. (با نگاهی به تاریخ و ادبیات ایران بعد از غلبه اعراب مسلمان و حمله مغول، بکار‌گیری این مقصود از اصطلاح «سیاست» را فراوان می‌توان یافت.)
اسباب شگفتی اینستکه هنوز بر پایه‌ی این درک از «سیاست» و «سیاسی‌گری»،  بشکل انحصار‌گری، دوست ورفیق، فرقه و دسته وگروه‌بازی، دروغ وریا، و توجیه «وسیله برای هدف»، در میان بسیاری از «روشنفکران» ایرانی بویژه درخارج از ایران، رایج و امری «بدیهی» است. شریعت اسلام، وایدئولوژی‌های خانمان‌سوز، انسان ایرانی را از «یقین به خود»، خالی کرده است و این چهره‌ی کریه‌ا‌یست که انسان ایرانی از خود زمان‌هاست که دارد و رهـا‌گشتن از آن،  در «رستــــــاخــیز فرهنـــگی ایـــران» است که راه را برای بنیان‌گذاری حکومت و جامعه بر پایه خرد مردمی و آزادی می‌گشاید و پیدایش چهره زیبایی را در او ، فراهم می‌سازد.

Filed under: فرهنگ ایرانی، فرهنگ سیمرغی ایران، جمهوری ایرانی | Leave a comment »